Mε την ανοχή της Δύσης, η Τουρκία συμπεριφέρεται ως μία περιφερειακή δύναμη διεθνούς επιρροής, με τον πρόεδρο Ερντογάν να προκαλεί ανοιχτά τον ΟΗΕ στην Κύπρο, ενόψει της επιχειρούμενης νέας προσέγγισης με την Αθήνα, ενώ επιχειρείται διαχωρισμός του Κυπριακού από την ατζέντα των διμερών διαφορών

Η Ουτοπία της Μεταδυτικής Τουρκίας…

Καθώς Ελλάδα και Τουρκία προετοιμάζονται για ένα νέο πλαίσιο διαλόγου η Άγκυρα στη διάρκεια του καλοκαιριού έδωσε μία σειρά πρακτικών δειγμάτων αρνητικής συμπεριφοράς και επανάληψης των πάγιων διεκδικήσεων της, προδικάζοντας εκ των προτέρων το εκ των υστέρων αποτέλεσμα. Το θετικό του εγχειρήματος προσδιορίζεται –για την ώρα- σε ένα ενεργό κανάλι επικοινωνίας μεταξύ των δύο χωρών.

 

-12 Αυγούστου: Καθώς βρίσκονται σε εξέλιξη οι προετοιμασίες για την προσπάθεια προσέγγισης με την Ελλάδα, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θυμάται τον πραγματικό εαυτό του και επιχειρεί να στείλει ένα εκβιαστικό μήνυμα προς Ελλάδα, Ευρώπη και ΗΠΑ με την έξοδο του γεωτρύπανου έβδομης γενιάς με σημαία Τουρκίας Abdülhamid Han και την κίνησή του στα όρια της Κυπριακής ΑΟΖ.

Ένας ηγέτης που ενδιαφέρεται πραγματικά για την ειρήνη και την εδραίωσή της με την Ελλάδα και την Κύπρο, βγάζει προκλητικά το γεωτρύπανό του, παραμονές της επιχειρούμενης προσπάθειας έναρξης ενός νέου διμερούς διαλόγου;

Μήπως στο πίσω μέρος του μυαλού του Ερντογάν, υπάρχει η «εφεδρεία» επανάληψης ενός σκηνικού ναυτικών προκλήσεων, όπως αυτό που ζήσαμε το καλοκαίρι του 2020;

Μήπως η Άγκυρα στο κάλεσμα για «διμερή διευθέτηση» των διαφορών με την Ελλάδα επιδιώκει το διαχωρισμό του προβλήματος της Κύπρο από το σύνολο των ελληνικών εθνικών ζητημάτων;

Το σύνολο των δηλώσεων του Ερντογάν για την Κύπρο, αλλά και ακόμη πιο πρόσφατα για τη σφαγή της Σμύρνης, έχει καταγραφεί και είναι διαθέσιμο στο διεθνή, αλλά και στον ελληνικό Τύπο. Μία προσεχτική μελέτη για τον κάθε καλόπιστο παρατηρητή, αποδεικνύει πως ο Ερντογάν δεν είναι απρόβλεπτος, αλλά σταθερός ως προς τις επιδιώξεις του και ουσιαστικά πονηρός απέναντι στη Δύση.

-19 Αυγούστου: Η ειρηνευτική δύναμη του ΟΗΕ στην Κύπρο (ΟΥΝΦΙΚΥΠ) παραμένει σε ετοιμότητα προκειμένου να αντιμετωπίσει το ενδεχόμενο επανάληψης των επεισοδίων της προηγούμενης ημέρας (18 Αυγούστου) στη νεκρή ζώνη κοντά στο χωριό Πύλα. Οι κυανόκρανοι δέχθηκαν επιθέσεις στην προσπάθειά τους να αποτρέψουν την πραγματοποίηση μη αδειοδοτημένων κατασκευαστικών έργων από το ψευδοκράτος. Από τα επεισόδια νοσηλεύτηκαν σε σοβαρή κατάσταση(χωρίς κίνδυνο για τη ζωή τους) τρία στελέχη της ΟΥΝΦΙΚΥΠ που τραυματίστηκαν, όταν προσπάθησαν να εμποδίσουν την κατασκευή ενός παράνομου δρόμου. Σε κοινή δήλωσή τους, οι ΗΠΑ, η Βρετανία και η Γαλλία χαρακτήρισαν τις απειλές κατά του προσωπικού του ΟΗΕ ως «ένα σοβαρό έγκλημα» υπό το πρίσμα του διεθνούς δικαίου, το οποίο αρέσκεται διαχρονικά να καταπατά απροκάλυπτα η Τουρκία με ή χωρίς διάλογο με την Ελλάδα.

Από τη μεριά του, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες προέβη σε μία «πυροσβεστική ενέργεια» για να μην δυσαρεστήσει την Τουρκία και απάλειψε τη φράση στην ανακοίνωση της ΟΥΝΦΙΚΥΠ που έλεγε ότι οι ενέργειες του ψευδοκράτους θα διωχθούν στο ακέραιο και σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από το νόμο. Σε προηγούμενες τοποθετήσεις μας, έχουμε πολλαπλώς αναφέρει ότι είναι η στάση της Δύσης, που στην κυριολεξία ενθαρρύνει τον Ερντογάν!

20 Αυγούστου: Στον αρνητικό για τη διεθνή κοινότητα απόηχο της επίθεσης που δέχθηκαν οι κυανόκρανοι στην Κύπρο, δεν ήταν λίγοι τόσο οι Τουρκοκύπριοι όσο και οι Τούρκοι αξιωματούχοι που έσπευσαν να υποστηρίξουν την απαράδεκτα προκλητική ενέργεια του τουρκοκυπριακού καθεστώτος, επικαλούμενοι δήθεν «ανθρωπιστικά έργα». Μεταξύ αυτών και ο γκρίζος λύκος Ντεβλέτ Μπαχτσελί που παρουσίασε το κλιπ ενός τραγουδιού με τη φράση, «Η Κύπρος είναι τουρκική». Η στάση των Τουρκοκυπρίων και των Τούρκων αξιωματούχων αναδεικνύει ακριβώς την επιδίωξη της Άγκυρας για διαχωρισμό της ατζέντας των ανοιχτών ζητημάτων μεταξύ των δύο χωρών, με κεντρική επιδίωξη την εγκατάλειψη της Κύπρου από την Ελλάδα.

-24 Αυγούστου: Ο Φιλέλληνας Αμερικανός γερουσιαστής Μπομπ Μενέντεζ προσέφερε μαθήματα πατριωτισμού προς τους πολιτικούς της Ελλάδας και της Κύπρου, μιλώντας στη διχοτομημένη Λευκωσία. «Ας συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε για να βεβαιωθούμε ότι η μπότα του τελευταίου Τούρκου στρατιώτη θα φύγει από την Κύπρο», τόνισε με αποφασιστικότητα ο ίδιος και έχοντας επίγνωση της πανίσχυρης θέσης άσκησης πολλαπλής επιρροής που διαθέτει στο Κογκρέσο, ως πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας. Το μήνυμά του ουσιαστικό και με πολλαπλούς αποδέκτες, καθώς η Αθήνα δεν θα πρέπει να εγκαταλείψει την στρατηγική της εκπομπής ενός ενιαίου και ουσιαστικού μηνύματος μαζί με την Λευκωσία και αναφορικά με τις διαχρονικές προκλήσεις της Τουρκίας.

Ποιος άραγε έχει συμφέρον από ένα «αμφίσημο» μήνυμα από τη μια μεριά, μιας Ελλάδας που συνομιλεί με την Τουρκία και από την άλλη, μιας ελληνοαμερικανικής ομογένειας, η οποία μέσω του HALC προσπαθεί να εδραιώσει τις επαφές της στο Κογκρέσο των ΗΠΑ, ώστε τα μέλη του να έχουν ρεαλιστική ενημέρωση για την εξυπηρέτηση των ελληνικών θέσεων, ώστε όταν απαιτείται να λαμβάνονται προληπτικά μέτρα νομοθετικού χαρακτήρα από το αναφερόμενο νομοθετικό σώμα των ΗΠΑ;

Είναι άλλωστε ο γερουσιαστής Μενέντεζ που έχει θέσει ως όρο για τον εκσυγχρονισμό και την πώληση F-16V, την αλλαγή της τουρκικής στάσης στο Αιγαίο και την εγκατάλειψη της τακτικής των τουρκικών παραβάσεων και παραβιάσεων από την THK.

Η ήρεμη αυτή συμπεριφορά των Τούρκων στους ουρανούς του Αιγαίου παρατηρείται τον τελευταίο καιρό, σε μια προσπάθεια εξαγοράς χρόνου από τον Ερντογάν, αλλά και στο πλαίσιο μιας τακτικής για να κάνει «το καλό παιδί» ως προς την τήρηση των προϋποθέσεων που έχει θέσει ο Μενέντεζ, με το βλέμμα πάντα στραμμένο στα Viper. Στο σημείο αυτό, γίνεται αξιοσημείωτο να τονιστεί το πρόβλημα που υπάρχει με τις πραγματικές διαθεσιμότητες των τουρκικών μαχητικών, που φτάνουν στο σημείο (για αυτά που πετούν) να χάνουν δεξαμενές καυσίμων πάνω από αστικά κέντρα, ώστε να εξαχθεί το συμπέρασμα ότι το καθεστώς Ερντογάν δεν είχε τη δυνατότητα να συνεχίσει πρακτικά την τακτική κλιμάκωσης της πίεσης στον ουρανό του Αιγαίου, εξαιτίας των σοβαρών προβλημάτων έλλειψης ανταλλακτικών, αλλά και συντήρησης των made in USA μαχητικών αεροσκαφών της THK.

-Στο θέμα των σχέσεων της Τουρκίας με τις ΗΠΑ αναφέρθηκε η έγκυρη επιθεώρηση εξωτερικής πολιτικής Foreign Affairs τον Αύγουστο, καθώς σε ένα άρθρο τους, η Αsli Αydintasbas και ο Jeremy Shapiro ανέλυσαν την ακολουθούμενη τουρκική εξωτερική πολιτική, δίνοντας έμφαση στις σχέσεις της Ουάσινγκτον με την Άγκυρα. Στην ανάλυση αυτή, έγινε αναφορά στην προεκλογική δέσμευση του Ερντογάν για τον «αιώνα της Τουρκίας» που παρουσιάζει την Τουρκία ως μία ανερχόμενη περιφερειακή δύναμη άσκησης διεθνούς επιρροής με ισχυρά μεταδυτικά χαρακτηριστικά, καθώς ο Τούρκος πρόεδρος μέσα στο εξουσιαστικό παραλήρημά του δεν αισθάνεται την ανάγκη ή την υποχρέωση να ζητήσει την έγκριση της Δύσης για τις ενέργειες του. Ως άμεση συνέπεια της στάσης αυτής, είναι η ρεαλιστικά ουσιαστική επιδείνωση των σχέσεων μεταξύ της Άγκυρας και της Ουάσινγκτον, καθώς η Τουρκία δεν είναι πλέον για τα αμερικανικά συμφέροντα, το χρήσιμο κράτος-σύνορο κατά της επιρροής της ΕΣΣΔ των ψυχροπολεμικών χρόνων.

-Η απροθυμία της διεθνούς κοινότητας για την απαίτηση καταβολής αποζημιώσεων από τη Ρωσία και την Τουρκία ήταν ο πυρήνας ενός νέου άρθρου του Michael Rubin που δημοσιεύτηκε τον Αύγουστο στον έγκυρο ιστότοπο «19FortyFive». Στο ίδιο άρθρο, οι δύο χώρες χαρακτηρίζονται ως αλυτρωτικές και επιθετικές, ενώ στιγματίζεται η τουρκική αναθεωρητική ρητορική για την απόρριψη των συνόρων, όπως αυτά προσδιορίζονται από τη Συνθήκη της Λωζάνης.

-4 Σεπτεμβρίου: Πραγματοποιήθηκε στη Λευκωσία μία ακόμη επιτυχημένη Τριμερής Συνάντηση Κορυφής με τη συμμετοχή των πρωθυπουργών Ελλάδας και Ισραήλ, αλλά και του Κύπριου προέδρου Νίκου Χριστοδουλίδη. Στη διάσκεψη αυτή, εκφράστηκε η ετοιμότητα του Ισραήλ για υλοποίηση μεγάλων επενδύσεων, αλλά και στρατηγικών κινήσεων στον ενεργειακό τομέα (μέχρι και την επαναφορά του αγωγού East Med), αλλά και η κατασκευή έργων υποδομής (καλώδιο οπτικών ινών για τη διασύνδεση της Ασίας με την Αραβική Χερσόνησο και την Ευρώπη, μέσω του Ισραήλ, της Ελλάδας και της Κύπρου).

Έτσι, καθώς η Τουρκία θα γίνεται ουτοπικά όλο και πιο μεταδυτική (δηλ., θα αισθάνεται ότι έχει ξεπεράσει τη Δύση) η Ελλάδα θα πρέπει να δίνει όλο και πιο μεγαλύτερη έμφαση στην εδραίωση συμμαχιών γεωπολιτικού βάθους, όπως η τριμερής με το Ισραήλ και την Κύπρο, ενώ διαφαίνεται πιθανή ένταξη της Ινδίας και της Αιγύπτου στην ίδια περιφερειακή πρωτοβουλία, ώστε να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο η αναπτυξιακή επιρροή της, σε γεωπολιτικό και στρατηγικό επίπεδο.